Khánh Hòa đang tập trung xây dựng chuỗi cung ứng sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu sản phẩm tôm hùm gắn với truy xuất nguồn gốc để có thể xuất khẩu chính ngạch.
Khánh Hòa thả nuôi 77.445 lồng tôm hùm, dự kiến 6 tháng đầu năm 2023 thu hoạch 2.650 tấn. Trưởng phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh Nguyễn Ngọc Ý cho biết: “Toàn huyện có trên 33.000 lồng nuôi tôm hùm, chủ yếu là tôm hùm đá. . Việc tiêu thụ tôm hùm bấp bênh, chủ yếu phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Cách đây hơn 1 tháng, tôm hùm đá size 2 (0,7 – 1 kg/con) được bán với giá gần 2 triệu đồng/kg, sau đó xuống còn 1,6 triệu đồng/kg và hiện leo lên 1,8 triệu đồng/kg”.
Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Võ Khắc Én cho biết, đã có một số doanh nghiệp được quyền XK tôm hùm sang Trung Quốc theo đường chính ngạch. Khoảng 85% sản lượng tôm hùm thương phẩm được xuất sang Trung Quốc qua các cửa khẩu hàng năm. Tuy nhiên, con đường này đã bị thu hẹp khi Trung Quốc áp dụng các quy định kiểm dịch nghiêm ngặt. Vì vậy, phát triển chuỗi cung ứng kết hợp với truy xuất nguồn gốc đối với hàng xuất khẩu chính ngạch là giải pháp phù hợp.
Toàn tỉnh có 3 hợp tác xã, tổ công tác tại huyện Vạn Ninh tham gia chuỗi cung ứng tôm hùm theo tiêu chuẩn VietGAP. “Nhóm chúng tôi có 20 hộ thành viên, cung cấp cho các công ty 31,5 tấn tôm hùm thương phẩm VietGAP”, Trần Minh Hiền, trưởng nhóm nuôi tôm hùm lồng ở thôn Khải Lương, huyện Vạn Ninh, cho biết.
Ngoài chuỗi cung ứng này, Vạn Ninh còn có thêm 2 chuỗi là HTX NTTS Vạn Hưng với 20 hộ nuôi với sản lượng hàng năm 29,9 tấn và Cụm nghề NTTS Ninh Tân (xã Vạn Thạnh) với 15 hộ nuôi quy mô lớn với sản lượng hàng năm khoảng 128 tấn. Tôm thương phẩm của họ được các doanh nghiệp thu mua để xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Văn Hoan cho biết: “Diện tích nuôi trồng thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP chưa tương xứng với diện tích và sản lượng toàn tỉnh. Sở vừa đề xuất Viện Kinh tế Quy hoạch Thủy sản (thuộc Bộ NN&PTNT) xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, kinh doanh tôm hùm trên địa bàn tỉnh. Theo đó, 5 hợp tác xã nuôi tôm hùm ở huyện Vạn Ninh, 3 hợp tác xã ở thành phố Cam Ranh và 6 hợp tác xã ở thành phố Nha Trang được đề xuất.
Để xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, các doanh nghiệp tôm hùm phải được Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Agrotrade) thuộc Bộ NN&PTNT cấp mã số xuất khẩu và Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật của các chi nhánh của Agrotrade.