UAE nhập khẩu khoảng 250.000 tấn thủy sản/năm, trị giá 750-800 triệu USD. 4 nhà cung cấp hàng đầu là Ấn Độ, Thái Lan, Na Uy và Việt Nam, trong đó Ấn Độ chiếm thị phần vượt trội từ 20%-24%, chủ yếu ở mặt hàng tôm đông lạnh. Thị phần của Việt Nam là 6%-9%, chủ yếu ở phi lê cá tra đông lạnh.
Các sản phẩm thủy sản được NK nhiều nhất vào UAE là tôm sú và chân trắng đông lạnh, cá ngừ chế biến/bảo quản, cá ngừ vằn và cá ngừ Đại Tây Dương, cá hồi Đại Tây Dương tươi/ướp lạnh, cá hồi Danube và các loại cá đông lạnh khác như cá tra.
Theo xu hướng suy giảm chung của thị trường thế giới, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang UAE trong nửa đầu năm 2023 giảm mạnh hơn 50%, đạt hơn 17 triệu USD. Trong đó, xuất khẩu cá tra và tôm sú đều giảm trên 50%, tôm chân trắng chịu thiệt hại nặng nề nhất với mức giảm đến 73%.
Cá tra Việt Nam giữ vai trò nổi bật trong phân khúc cá phile đông lạnh tại UAE, chiếm 40-50% thị phần
Mỗi năm, Việt Nam xuất khẩu khoảng 22-24 nghìn tấn thủy sản sang UAE, với giá trị dao động từ 50-70 triệu USD, cho thấy dư địa của thị trường tiềm năng này còn rất nhiều. Đặc biệt ở phân khúc cá phile đông lạnh (mã HS 0304), Việt Nam giữ vị trí nổi bật khi sản phẩm cá tra của Việt Nam chiếm 40-50% thị phần tại UAE.
Tuy nhiên, Việt Nam chỉ đứng thứ 5 trong số các nhà cung cấp tôm chính vào thị trường này. Tôm Việt Nam gặp cạnh tranh từ Ấn Độ và Ecuador Ấn Độ thống trị thị trường với thị phần đáng kể 60%-70%, Ecuador chiếm 15% trong khi Việt Nam chiếm thị phần nhỏ hơn ở mức 5%-7%.
UAE là nhà nhập khẩu ròng thủy sản và nước này nhập khẩu tới 90% lượng thực phẩm tiêu thụ. Dân số ngày càng tăng, với nguồn gốc đa dạng, thu nhập cao và nhu cầu thủy sản ngày càng tăng đang thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm thủy sản. Tốc độ đô thị hóa nhanh, thu nhập khả dụng tăng và giới trẻ ưa chuộng đạm thủy sản cùng với du lịch chắc chắn sẽ thúc đẩy tiêu thụ thủy sản tại thị trường này.
UAE tiêu thụ hơn 220.000 tấn thủy sản/năm và có mức tiêu thụ thủy sản bình quân đầu người là 28,6 kg/năm, cao hơn mức trung bình toàn cầu (FAO, 2021).
Gần 90% dân số của UAE là người nhập cư và các sản phẩm cá và hải sản là một phần không thể thiếu trong các bữa ăn truyền thống. Hơn nữa, một nghiên cứu cho thấy rằng các lượt tìm kiếm trực tuyến các sản phẩm hải sản đã tăng vọt trong những năm gần đây, khiến hải sản trở thành một trong những loại protein được tìm kiếm nhanh nhất ở các quốc gia GCC. Các sản phẩm hải sản được coi là tốt cho sức khỏe và mọi người đang giảm tiêu thụ thịt. UAE cũng là một trong những điểm đến hàng đầu của hải sản cao cấp và nhu cầu đối với tôm hùm, sò điệp và các loại cá chất lượng cao khác đang gia tăng.
UAE là nhà nhập khẩu ròng thủy sản và quốc gia này nhập khẩu tới 90% lượng thực phẩm tiêu thụ
Triển vọng kinh tế của UAE vẫn tích cực, với GDP tăng 3,6% vào năm 2023. Bất chấp những bất ổn về địa chính trị mà nền kinh tế toàn cầu hiện đang phải đối mặt, nền kinh tế UAE đã sẵn sàng phục hồi, tăng trưởng và thịnh vượng trong nửa cuối năm nay. Thành tích kinh tế thành công của nó đã khiến UAE được mệnh danh là nền kinh tế lớn nhất thế giới - nền kinh tế định hướng đổi mới. Những dự báo khả quan này sẽ đưa UAE trở thành điểm đến rất hứa hẹn cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đang gặp khó tại các thị trường lớn như EU, Mỹ, Trung Quốc.
Tiến độ của UAE trong việc triển khai các hiệp định đối tác kinh tế toàn diện sẽ giúp cải thiện thương mại và hội nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu, là những động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế. Hiện UAE đã ký các hiệp định thương mại tự do (FTA) với nhiều nước, trong đó có Ấn Độ, Malaysia, Singapore, New Zealand... Ấn Độ dường như đã tận dụng lợi thế về thuế quan tại thị trường này để gia tăng thị phần trong những năm qua.
Cá tra, cá ngừ và các sản phẩm cá biển khác nhập khẩu vào UAE là mặt hàng chủ lực và chịu thuế suất 5%. Dự kiến, thị trường này sẽ rộng mở hơn cho các mặt hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này nếu Việt Nam thống nhất được thuế suất nhập khẩu thủy sản vào UAE về 0% ngay lập tức. Tuy nhiên, bên cạnh bài toán thuế quan, khó khăn nhất đối với các doanh nghiệp xuất khẩu sang UAE là yêu cầu của các nhà nhập khẩu liên quan đến chứng nhận Halal - nếu vấn đề này được các bộ ngành và doanh nghiệp quan tâm tháo gỡ, thủy sản Việt Nam không chỉ chinh phục được thị trường UAE mà còn cả tiềm năng khu vực Trung Đông.